Wat kost studeren in de EU?
Studenten brengen veel kosten met zich mee. Sinds vorig jaar september hebben er veel veranderingen plaatsvonden in het leenstelsel voor de studiefinanciering. Hierin is na een akkoord van het kabinet besloten dat de basisbeurs niet meer omgezet kan worden in een gift maar terugbetaald dient te worden na afronding van de studie. Verder wordt verwacht dat ouders tegemoetkomen in de studiekosten van hun kinderen. Vooral het laatste is iets wat in veel andere Europese landen vanzelfsprekend is. Zijn Nederlandse ouders voorbereid op de financiële gevolgen van hun studerende kinderen?
Studiefinanciering
In Europa heeft ieder land zijn eigen wet- en regelgeving rondom de beschikbare studiefinanciering. In Nederland wordt de studiefinanciering door de Dienst Uitvoering Onderwijs geregeld, die het heeft opgedeeld in vier onderdelen: lening, studentenreisproduct (OV-kaart), collegekrediet en een aanvullende beurs. De aanvullende beurs wordt vastgesteld aan de hand van de hoogte van het inkomen van de ouders. Bij een laag inkomen wordt de aanvullende beurs hoger en vice versa.
In bijna alle landen in de EU werkt men met een systeem waarbij gerekend wordt op financiële steun van ouders in de kosten voor de studie. Onderstaand schema laat het verschil zien tussen een aantal belangrijke West-Europese landen aangaande de maximale hoogte van de te ontvangen studiefinanciering.
Extra lenen
In veel Europese landen is het niet mogelijk extra geld bij te lenen. In Nederland kan dit wel, evenals in de Groot Brittannië en Frankrijk. Het overzicht onderaan laat zien waar het wel- en niet mogelijk is om extra bij te lenen.
Collegegeld HBO opleiding
In Duitsland, Oostenrijk, Denemarken, Malta, Kroatië, Zweden, Finland en Griekenland hoeft een student geen collegeld te betalen. In andere Europese landen, waaronder Nederland, dient men wel collegegeld te betalen. Onderling verschilt de hoogte van het collegegeld. Onderaan een schematische weergave van de verhouding tussen een aantal centraal- en west- Europese landen en Nederland betreffende het maximaal te betalen collegegeld voor een HBO opleiding.
Ouders betalen de studie
Een eerder volbracht onderzoek stelt het volgende: “Slechts één op de tien ouders weet wat een studerend kind kost. Toch is 37 procent van de Nederlandse ouders van plan om het volledige college-en boekengeld voor de hele studie te betalen”. Dit betekent dat er meer geld voor de student overblijft als de ouders kunnen bijdragen in de studiekosten. Wanneer een student de maximale studiefinanciering ontvangt en daarbij een bijdrage van de ouders mag verwachten in het collegegeld, betekent dat een student jaarlijks het volgende kan overhouden, zoals het overzicht onderaan de pagina laat zien.
Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat bijna 30 procent van de Nederlandse ouders de studiekosten voor ten minste het eerste studiejaar willen betalen. Verder is er nog ruim 21 procent dat de verantwoordelijkheid voor het betalen van ten minste het collegegeld neerlegt bij de kinderen zelf.
Invloed ‘Cost of Living’
Iedere student krijgt te maken met kosten als huisvesting, boodschappen, boeken, enzovoort. Per land zijn deze kosten anders omdat ieder land een andere levensstandaard aanhoudt. Deze kosten, ook wel ‘Cost of Living’ genoemd, worden weergegeven met de Consumer Price Index (CPI). Hoe hoger de CPI van een land, hoe meer een student maandelijks nodig heeft om financieel rond te komen. Bijvoorbeeld: In Noorwegen, Zweden en Finland hoeft er geen collegegeld betaald te worden. Daarentegen is het dagelijks leven vele malen duurder dan in de rest van Europa. Wanneer we dit vergelijken met de Nederlandse CPI, kan een student hier maandelijks gemiddeld 107 euro overhouden tegenover een Finse student die slechts 48 euro overhoud. Geen collegegeld betekent daarom niet meteen dat een student hier voordeliger kan studeren.
De infographic laat zien hoeveel studenten jaarlijks overhouden wanneer de ouders bijdragen in de studiekosten en de studenten de maximale studiefinanciering ontvangen (gecorrigeerd naar het CPI per land).
Geld opzij zetten voor later
Ruim 9 procent van de Nederlandse ouders zijn niet op de hoogte van de jaarlijkse studiekosten voor hun kind. Toch zet 67 procent van de ouders geld opzij om hier zo goed mogelijk op voorbereid te zijn. Ongeveer de helft start hier al mee bij de geboorte. Zeker met de invoering van het nieuwe leenstelsel is het verstandig om hier zo vroeg mogelijk mee te beginnen.
